Sevgili Mekâncılar…

Kısa bir bilgi girişinden sonra özgün değerlendirmelerimi paylaşacağım bugün sizinle aşağıda…

Bask Bölgesi, İspanya’nın Kuzeyinde özerk bölgenin. Yüzölçümü 7,234 km² nüfusu ise 2.125.000 kişidir…

Özerk Bölgenin başkenti Vitoria Gasteis Vitoria Gasteiz şehridir.

Bölgeye özerklik 25 Temmuz 1979 tarihinde verilmiştir.

Bölge kendi içinde emniyetini denilen polis teşkilatı ile sağlamaktadır.

Bölgedeki yasalar Özerk Bölgeyi üç ilden oluşan bir federasyon olarak tanımlar.

Bu sistem 1200 yılından beri bölgede aralıklarla kullanılan Foral Sistemi'dir. 

Franco sonrası 1978 Anayasası bölgeye tarihi bir hak olarak geniş yetkilerle bir özerklik sağlamıştı

Bask Parlamentosu ve hükumeti Vitoria Gasteiz Gasteiz’de bulunmaktadır.

Parlamentoda 25 temsilci bulunur ve bu temsilcilerin oylarıyla Bölge Başbakanı (arLehe endekri) seçilir. 

1937yılından beri Başbakanlar Bask Milliyşçi Partisi’nden

Bask Ülkesi kendi polis teşkilatına ve kendi radyo/TV’sine (sahiptir. Bu ve diğer güçler Gernika Yasası ile güvence altındadır.

Bölgedeki  Bask Milliyetçileri Navarra topraklarının Tarihî Bask Ülkesinin olduğunu ve Başkentlerini Pamplana’ya  taşıma iddiasındadırlar.

Bask Hükumeti, Navarra simgesi olan Laurak Bat armasını yıllardır kullanmaktadır.

Bask Ülkesi kişi başına 30,680 Amerikan Dolarlık gelirle İspanya’nın en zengin bölgelerinden biridir. Bu oran Avrupa’nın da üzerindedir.

Baskça ve İspanyolca bölgede resmi lisanlardır.

***

1014'te St. Sebastian manastırının çevresinde kurulmuştur.

1174, Navarra Kralı Sancho el Savio, şehre özerklik verdi. Şehrin resmi kuruluş yılı olarak kabul edilebilir. Şehir balıkçılık ve deniz ticareti üzerine gelişti.

1200 yılındailla Krallığı tarafından işgal edilmiştir.

1719'da üç yıllığına Fransa tarafından işgal edildi.

1794'te tekrar Fransız işgaline uğradı.

1813 yılında Anglo-Portekiz güçleri şehri özgürlüğe kavuşturdu fakat taciz ateşleri sırasında şehrin tamamına yakınını yakmak suretiyle harab ettiler.

Tekrar inşa edilişinin ardından Kraliçe II. Isabella'nın yazlık şehri statüsüne girdi. Kraliçe'nin varlığı bütün aristokratik çevrenin de San Sebastian'a ilgi göstermesine neden oldu. O günden beri Kuzey Iberik yarımadasının en önemli turistik şehri olagelen San Sebastian, bugün de turistik değerini koruyor.

Bask kültürüyle ilgili özgün gözlemleri sizinle paylaşmak istiyorum. Çok sevecen insanlar ve hepsi yardımsever. Halkın hepsi ana dili olan Baskçayı konuşuyor. Gerektiğinde İspanyolca da konuşuyorlar. İngilizce konuşabileni bulmak  ciddi bir şans işi diyebilirim.

Dükkanlar sabah saat 10:00-13:30 arası açık genellikle. 13:30-16:00 arası Siesta zamanları ve açık dükkan bulmak imkansıza yakın. Sonrasında saat 16:00-20:00 saatleri arasında dükkanlar tekrar açılıyor.  Saat 16:00-19:00 arası

Katalanların Tapas bar kültürüne benzer şekilde Pinços barları var.

Akşamüstü çayı lezzetinde bir gelenek.

Ama tabii ki çay değil de geleneksel alkollü içkilerini içip  yöresel lezzetlerden hazırlanmış her çeşit damağa uygun kanepeler yiyorlar bu sürede.

Alkol tüketimi ise oldukça yoğun ve yaygın.

Akşam yemeğini sorarsanız, saat 19:30 veya 20:00’ye kadar açık yemek restoranı bulmak kesinlikle imkansız. Aynı durum, 45 km ötede Fransız sınırlarında bulunan bir diğer bask şehri olan Biarritz için de geçerli. Basklar gece geç saatlere kadar yemek yiyorlar ve harikulade Konça plajı boyunca gezip eğleniyorlar. Herkes kibar, herkes mutlu…

Eski şehir ve liman kısmındaki sokaklar ufak olduğu ve çoğu sokak sadece yayaların yürümesine açık olduğu için taksi ve araba girmiyor. Ancak Bask ülkesinde taksicilerin engelli kişileri bu dar sokaklara kadar götürmelerini mecburi kılan bir kanun varmış. O nedenle taksiciler de aşırı ve saygılı ve asla kısa mesafeler için sorun yaratmıyorlar.

Bugün de Igueldo’ya çıkacağız bakalım kısmetse…

Hepinize çok sevgiler, mutlu Bayramlar, Bask bölgesinden hürmet ve selâmlarımla…

Mehmet Kerem Doksat, 17 Haziran 2018 Pazar