İZMİR DEPREMİ

M. Kerem Doksat

1 Kasım 2020 Pazar

2190

 

Sevgili Mekâncılar.

Türkiye’nin en medeni şehrinde, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde, halkının olağanüstü gayretiyle ecnebi zulmünden kurtarılan en güzel şehirde, Richter ölçeğine göre 6,9 şiddetinde bir deprem meydana geldi.

***

Telefonla insanlar birbirlerine zorlukla ulaşabildi, internet çok yavaşladı ve ortalığı korku ve korku kapladı. Tabii ki bir doğal âfetti ama bu vesileyle sevgili İzmirlileri potansiyel olarak bekleyen ve sık karşılaştığımız bir psikiyatrik tablo olan “akut stres bozukluğunu” paylaşmak istedim. Akut stres bozukluğu belirtileri aşağıdaki gibidir:

• A. Aşağıdaki yollardan biri veya çoğuyla gerçek veya göz korkutucu şekilde ölümle, ağır yaralanmayla karşılaşmış veya cinsel saldırıya uğramış olma:
• 1.Doğrudan örseleyici olay(lar) yaşama.
• 2.Başkalarının başına gelen olay(lar)a tanıklık etmek.
• 3.Bir aile yakınının veya bir arkadaşının başına örseleyici olaylar geldiğini öğrenme. Not: Aile bireyinin veya arkadaşının gerçek ölümü veya ölüm ihtimali kaba güçle veya kaza sonucunda olmuş olmalıdır.
• 4.Örseleyici olay(lar)ın sevimsiz detaylarıyla tekrarlayıcı şekilde veya aşırı şekilde karşı karşıya kalma.
• Not: Bu karşı karşıya gelmenin işle ilgili olması gereklidir.
• B. Örseleyici olay(lar)dan sonra başlayan veya kötüleşen belirtiler arasında aşağıdaki beş kümeden dokuz veya daha çok belirtinin varlığı:
• I-İstemdışı belirtiler:
• 1.Örseleyici olayların tekrarlayıcı, istemsiz gelen sıkıntı veren anıları.
• 2.İçerik olarak ve/veya duygulanım olarak örseleyici olaylarla ilişkili tekrarlayan ve sıkıntı veren düşler.
• 3.Kişinin örseleyici olaylar yeniden oluyormuş gibi hissettiği veya davrandığı çözülme (dissosiyasyon) tepkileri
• 4.Örseleyici olayları simgeleyen veya çağrıştıran iç veya dış uyaranlara tepki olarak yoğun veya uzun süreli ruhsal sıkıntı yaşama veya fizyolojik tepkiler gösterme

II-Olumsuz Duygudurum

5.Sürekli bir biçimde olumlu duygular yaşayamama.

III-Çözülme (dissosiyasyon) belirtileri

6.Kişinin çevresindekilerle veya kendisiyle ilgili olarak değişmiş bir gerçeklik duyumu.

7.Örseleyici olayların önemli bir yönünü hatırlayamama (dissosiyatif amnezi).

IV-Kaçınma belirtileri

8.Örseleyici olaylarla ilgili veya yakından ilişkili sıkıntı veren anılar, düşünceler veya duygulardan uzak durma çabaları.

9. Örseleyici olaylarla ilgili veya yakından ilişkili sıkıntı veren anılar, düşünceler veya duyguları çağrıştıran dış hatırlatıcı faktörlerden(insanlar, yerler, konuşma ve etkinlikler vb.) uzak durma çabaları.

V-Uyarılma belirtileri

10.Uyku bozukluğu (uykuya dalma veya sürdürmekte güçlük veya dingin olmayan bir uyku uyuma).

11.Kışkırtma olmadığı halde veya çok az bir kışkırtmada kızgın davranışlar ve öfke patlamaları.

12.Her an tetikte olma

13.Odaklanma güçlükleri

14. Abartılı irkilme tepkisi gösterme

 

C. Bu bozukluğun B-tanı ölçütü belirtilerinin süresi örselenmeyle karşılaştıktan sonra 3 günle bir ay arasında değişir.

D. Belirtiler klinik açıdan belirgin bir sıkıntıya veya işlevsellikte düşmeye sebep olur.

***

Bu deprem İlâhi bir ceza değildi, fay hatlarının kırılmasından kaynaklandı ve an itibarıyla 58 kişi  vefat etti ve  896 yaralı mevcut.

***

Ağır hasarlı olarak değerlendirilip acil olarak yıkılması gereken 26 bina daha tespit edildi.

***

Türkiye birçok deprem felaketini atlattı. Bu durumun da yaraları sarılacaktır. Ancak,  bu olayın ibret verici özelliği bu memleketteki yapılaşmanın halen yetersizliğini, halen ne kadar dayanıksız binaların bulunduğunu ve depreme yeteri kadar hazırlık yapılmadığını gözler önüne sermek oldu.

***

 

Bu memleket bize Gazi Mustafa Kemâl’in emanetidir. Rejim Cumhuriyet ve lâiklik de yaşama ilkemizdir.

***

Acaba kaç kaçak yapı ve müteahhit yakalandı, bilen yok. Feryatlar yükseldi ve millî dayanışma ortaya çıktı.“Orada kimse var mı” feryatlarını duyduk. Neyse ki AKUT ve benzeri sivil kuruluşlar devreye girdi. Bu yoğun travmada, İzmir halkı bir kez daha diğerkam özelliklerini, insani vasıflarını gözler önüne serdi. Herkese örnek olacak bir dayanışma sergiledi. Oteli olanlar otellerini, restoranı olanlar restoranlarını, çay ocağı olanlar ocaklarını depremzedelere açtılar. İnsanlar hızla yardım için organize oldular. Birbirlerine battaniye, sıcak aş ve ekmek götürdüler. İzmirli kendi özel alt kültürünü, dayanışma gücünü, diğerkamca ve insani özelliklerini, medeniyetini bir kez daha gözler önüne serdi. Unutulmamalıdır ki, zor günde birbirinin yanında olabilmek bir erdemdir.

***

Pandemi, ekonomik kriz ve doğal afetler içerisinde zor zamanlarda yaşıyoruz ve bu olup bitenleri evrimsel açıdan ele almak isterim. Güçlü olan ve direnen ayakta kalıyor. Bir nevi sosyal Darwinizm test ediliyor adeta. Diğerkamca yaklaşımlar, yani karşılık beklemeden insanların birbirlerine yardım ederek dayanışma göstermesi evrimin en önemli özelliklerinden bir tanesidir.

***

Bu ülkede Lâik ve Demokratik düzen hep devam edecektir. Deprem bir doğal bir âfettir. Dileriz bu bir ikaz olur ve bu ülkeyi yönetenler de gereken tedbirleri en ivedi şekilde alırlar. Bu durumlarda insanlar çocuklaşır arketipler devreye girer, inananlar Allah’a,  inanmayanlar maddeye sığınır.

***

Bu ülke hepimizin ve sosyolojik açıdan adeta bir aşure kıvamında. 81 ilimizin ayrı ayrı tadına varılmaz bir güzelliği var.

***

Daha nice yaşanacak günler var, insan ömrü gittikçe uzuyor. Çünkü artık nano-teknolojili bilgisayarlar ve her alanda yeni teknoloji ve gelişmeler var.

***

Dilerim bu elim deprem dayanışmamızı arttırır ve daha uzun süre elbirliğiyle yaşarız.

***

Balkonumuzda Alsancağımız asılı ve ebedi olarak da rüzgârda sallanacak.

***

Bu güzel ülke hepimizin…

***

Lütfen millî değerlerimizi koruyalım ve özentili, mübalâğalı ve kibirli davranışlardan kaçınalım.

***

Psikiyatrik başvurular eskisine göre arttı, çünkü güdülenmesi ve morali bozulanlar artan bir şekilde bize müracaat ediyorlar. Bakalım daha neler göreceğiz, çalışmaya, sevmeye ve dayanışmaya devam edelim,

***

Hepimize geçmiş olsun, sevmek ve sayabilmek, kötü günde birbirinin hatırını sormak lâzım.

***

Bütün Yüce Türk Milletine geçmiş olsun diyorum.

***

Ne mutlu Türk’üm diyene ve demeye devam edenlere…

Mehmet Kerem Doksat – Tarabya – 01 Kasım Pazar 2020

 

 

---

---

---

---

---