KORE

M. Kerem Doksat      11 Ocak 2018 Perşembe      2537

Sevgili Mekâncılar

Kore Savaşı veya Kuzey Kore’de yani Vatan Kurtuluş Savaşı), 1950-1953 yılları arasında yapılan, Kuzey Kore ile Güney Kore ile arasındaki savaştır.

Biz Kore’de zamanında epey şehit vermiştik

Soğuk Harbin ilk sıcak çatışması olmuştur. Savaş, ABD ve Müttefiklerinin, daha sonra da Çin’in müdahalesiyle uluslararası bir boyut kazanmıştır.

***

Kore Savaşı sonunda Kore’nin bölünmüşlüğü korunmuş ve bugüne kadar gelen birçok sorun miras kalmıştır.

Harp 1953 yılında fiilen bitmesine rağmen, 2009'da Güney ve Kuzey Kore arasında imzalanan ateşkes antlaşmasına kadar resmen devam etmiştir.

***

Savaş öncesinde Kore, kolera salgınlarına uğrayan, okuma-yazma oranı düşük ve endüstrileşmeyi kaçırmış bir ülkeydi.

Son yüzyıl boyunca, Uzakdoğu güç oyunlarında satranç tahtasındaki bir piyon gibi oynanmıştı.

***

Kendi güvenliğini arttırmak ve Çin üzerinde daha rahat nüfuz kurmak için 1905 senesinde Japonya, Rus İmparatorluğu’nu yenerek Kore’ye sahip olmuştu.

Kore, 1945 yılında Japonya’nın teslimiyetinden sonra, ABD ile o zamanki SSCB arasındaki anlaşmazlığın yüzeye çıktığı ilk yerlerden birisi oldu.

***

Bu iki süper güç Japonya’dan aldıkları Kore toprakları üzerinde yerli ama kendilerine bağımlı hükumetler kurduktan sonra 1948-1949 yıllarında askerlerini çektiler.

Böylece Sovyet yanlısı Kuzey Kore ile Amerikan yanlısı Güney Kore kuruldu ve 38. enlem aralarında sınır oldu.

***

ABD'nin tepkisi

ABD Başkanı ve başımızın belâsı olan Truman’a göre (Yeşil Kuşak Doktrininin mimarı) bu harekât Sovyetler Birliği tarafından yönetilmekteydi ve geniş ölçekli bir Çin-Sovyet ortak saldırısının ilk adımıydı.

Truman Japonya’daki Amerikan birlikleri komutanı 5-yıldızlı General Mareşal Douglas Mac Arthur’a Güney Kore'ye malzeme yardımı yapılması için emir verdi.

***

Ayrıca sözüm ona dostumuz ve müttefikimiz olan ABD derhal toplantıya çağırdı.

Amerikan tasarısı dokuz olumlu ve bir çekimser (Yugoslavya oy ile kabul edildi.

Hun Türklerinin kafasına Han Çinlilerini saldırtan ve kafalarına çip takan Birleşmiş Milletlerde temsil edilmemesini protesto etmekte olan SSCB (Sovyetler Birliği), temsilcilerini konseyden çekmiş olduğu için kararı veto edemedi.

 

 

Güvenlik Konseyinin aldığı bu kararla Kuzey Kore’nin saldırgan olduğu belirtiliyor ve birliklerini 38. enlemin Kuzeyine çekmesi isteniyordu.

Kuzey Kore'nin Birleşmiş Milletler kararını dinlememesi ve askeri durumun Güney Kore açısından gittikçe kötüleşmesi, Amerika'nın Hava ve Deniz birliklerini harekete geçirmesine yol açtı. 8. Amerikan Filosu Tayvan Adası'na yollanarak Kore’nin düşmesi durumunda adanın savunulmasında güçlü olunması sağlandı.

***

Aynı gün, yani 27 Haziran'da, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, üye devletleri Güney Kore'ye yardım etmeye çağıran karar tasarısını kabul etti (7'ye karşı 1 oyla; Yugoslavya karşı, Mısır ve Hindistan çekimser).

Çin’in Savaşa dâhil Olması

Birleşmiş Milletlerin Güney Kore’ye birlikler yollamasıyla (bu birliklerde kara kuvvetlerinin %50’si, hava kuvvetlerinin %93'ü ve deniz kuvvetlerinin %86'sı Amerikalıydı) Kuzey Kore yenilmeye ve geri çekilmeye başladı.

***

Kuzey Kore'yi 38. paralelin kuzeyine iten Birleşmiş Milletler kuvvetleri, eski sınırlarda durmadı ve iki Kore'yi birleştirme amacıyla Kuzey’i işgale başlayıp Çin sınırına kadar yaklaştı.

Bu durum savaşa daha önce ilgisiz olan Çin’in tepkisine yol açtı.

O zamana kadar Çin, bütün ilgisini milliyetçi Çin Hükumeti'nin idaresinde olan Formoza (Tayvan) Adası’nın geri alınmasına vermişti.

Ancak Amerikan müttefiki bir Kore kurulması Çin'i ciddi bir şekilde tehdit ediyordu.

***

38. enlemin geçilmesi durumunda savaşa gireceğini açıklayan Çin, Birleşmiş Milletler birliklerinin durmaması sebebiyle aktif olarak Kuzey Kore'yi desteklemeye başladı.

24 Ekim 1950'de ABD Genelkurmay Başkanı Douglas Mac Arthur "savaşı bitirecek bir hücuma" girişeceğini söylemesiyle, Gönüllü Çin Halk Ordusu adında yüz binlerce Çinli “gönüllü”, 25 Ekim 1950 tarihinde sınırdaki Yālù nehrini geçerek gizlice Kore’ye girdi ve birçok Amerikan/BM birliğini savaş dışı bıraktı.

Birleşmiş Milletlerin zaferi, kısa süre içinde toplu geri çekilme halini almıştı.

***

Bu süre zarfında ABD pek çok kez Çin Halk Cumhuriyeti’ne saldırarak Çin Komünist Partisi’nin iktidarını yıkmak istemişti.

McArthur, bu amaçla atom silahlarının kullanılabileceğinden söz etmişti ama bu saldırganlık Çin ordusunun Çin Halk Gönüllü Ordusu sayesinde başarısızlıkla sonuçlandı.

1951’de Başkan Truman, savaşı yürütebilmek için Amerikan Kongre'sinden özel yetkiler istedi.

50 milyar Dolarlık bir savaş bütçesi oluşturuldu.

Amerikan ordusu kısa süre içinde mevcudunu %50 arttırdı ve bölgeye ek hava birlikleri yolladı.

Kore Savaşı artık Kuzey-Güney Kore Savaşı değil Çin-ABD Savaşı olmuştu.

Savaşın Sona Ermesi

Gönüllü Çin Halk Ordusu BM birliklerini 38. paralelin güneyine püskürterek Güney’i işgale başladı.

Ancak, Birleşmiş Milletler ordularının karşı saldırısı sonucunda cephe 38. paralel boyunca sabitlendi.

Bu arada Mareşal Douglas Mac Arthur’un, Başkan Truman’ın aksi yöndeki emirlerine riayet etmeyerek ordularını tekrar Çin sınırına kadar ilerletmek istemesi üzerine, bizzat Truman tarafından derhal re’sen emekliye sevk edildi.

Savaşın durağan bir nitelik alması ve iki tarafın da herhangi bir kazanç elde edememesi, tarafları barış görüşmeleri yapmaya itti.

1951 Nisan'ında başlayıp 159 oturum boyunca devam eden görüşmeler sonucunda ancak 1953 Temmuz’unda ateşkes antlaşması imzalandı.

***

Kore Savaşı sonucunda Kuzey Kore, Çin ile Batı Bloğu arasında tampon bölge hâline geldi.

***

Savaştan yine en çok Koreliler zararlı çıktı. Kore yakılıp yıkıldı; yaklaşık olarak 3 milyon insan katledildi.

Bunlardan yaklaşık 36.000'i Amerikan askerinden, 600.000'i Koreli askerlerden ve 500.000'i Çinli askerlerden oluşmaktadır…

Bu savaş Amerika Birleşik Devletleri'ne atom silahların gücüne güvenmemeyi öğretti.

Amerika’nın atom silahı üstünlüğüne karşın Çin’in ve Sovyetlerin Kuzey Kore’yi desteklemesi, Batı Bloğu'nu konvansiyonel savaş gücünü arttırmaya itti.

***

Türkiye, TBMM'nin onayını almaksızın Kore'ye asker gönderdi. Kore'ye asker gönderme fikri, hâlihazırdaki hükümetin politikası gereği artan Sovyet Rusya tehdidine karşı NATO'ya üye olabilmekiçin bir fırsat olarak görüldü.

Tuğgeneral Tahsin Yazıcı komutasındaki 259 subay, 18 askeri memur, 4 sivil memur, 395 astsubay, 4414 erbaş ve er olmak üzere 5090 kişilik 1. Türk tugayı, 17 Eylül 1950'de İskenderun limanından hareket ederek 12 Ekim 1950'de öncü takım olan Pusan limanına ulaştı ve 17 Ekim'de ana birliği de Pusan'dan karaya çıktı.

***

Aynı gün Pusan’dan hareket ederek 20 Ekim'de Taegu’ya vardı.

Burada Amerikan teçhizatıyla donatılarak talimlere başladı. Türk Tugayı bir müddet cephe gerisindeki Komünist gerillalarla mücadele ettikten sonra süratle Kuzey’e doğru ilerlemekte olan Birleşmiş Milletler ordularına iştirak etti.

10 Kasım'da Taegu'dan hareket ederek 21 Kasım’da Kunuri’ye vardı ve Amerikan 9. Kolordusu’nun sağ kanadına mevzilendirildi.

24 Kasım 1950 sabahı Kuzey’e Çin sınırına doğru ilerleme emrini alan tugay Kunuri'den hareket ederek Kaechon, Sinnimni, Wawon boyunca Tokchon'a doğru yola çıktı.

Ancak Çin Halk Gönüllü birlikleri cephenin arkasına sızmaya başladı. Durumu fark eden Amerika ve Güney Kore birlikleri ricat etmeye başladılar.

***

Ancak Türk tugayına ricat emri geç ulaştı. 1. Taburun etrafı kuşatılıp süngülü çatışmaya girmek zorunda kaldı. Ricat harekâtını sağlamak için sonuna kadar direnen 3. Tabur 9. Bölük imha edildi. Geri kalan Türk birlikleri ise Chongchon nehri boyunca geri çekildi.

***

Epeydir kamuoyunun farkında olduğu bir olguyu buradan dile getirmek isterim: Artık Doğu Batı kutuplaşması değil, Kuzey Güney kutuplaşması mevzuubahis.

***

Dostlar, arkadaşlar ve hastalarımla görüşüyoruz ve memleketi pek de hoş günlerin beklemediğini düşünüyoruz.

***

Gene de halimize şükredip ayakta duruyor ve Epiküryen bir şekilde, ayaklarımıza yorganımızın üzerine çıkarmadan yaşamaya devam ediyoruz.

***

Bilim, sevgi, evrim ve fedakârlık şiarımız olsun ve dilerim öyle olsun.

***

İncirlik'te iki Hidrojen Bombası var!

 

Gitara yeniden başladım ve seyahatlere devam ediyoruz.

***

Mehmet Kerem Doksat – Tarabya - 11 Ocak 2018

Paylaş Paylaş
Yeni Eklenen Yazılar

AĞRISIZ YAŞAMAK

Ağrı, vücut dokusuna zarar veren veya verebilme potansiyelindeki uyaranlara bağlı olarak ortaya çıkan, vücudun belli bir...

KÜRT SORUNU

25. 11. 2006'da memleketimizin önde gelen terör uzmanlarından Ercan Çitlioğlu'nun dâvetlisi olarak Bahçeşehir Üniversite...

KOSOVA'NIN BAĞIMSIZLIĞI VE PANDORA'NIN KUTUSU

Biraz önce Kosova'nın bağımsızlığı ilân edildi ve Pandora'nın Kutusu açıldı!Bir Türk ve Müslüman olarak sevinemiyorum. S...

SERDAR AKİNAN'IN PEK DE KATILMADIĞIM YAZISI'

Akşam Gazetesi'nin yazarlarından ve televizyoncu Serdar Akinan bu sefer altına imza atmayacağım, atamayacağım, bir öncek...

İZMİRDE İTİBARINI TAZELEYEN BİR MEKAN ALTINKAPI

İzmir Hilton Oteli'nde ve Altınkapı Restoran'da başımıza gelenleri yazmıştım. Biraz evvel Sayın Cüneyt Altınkapı aradı...

 
Web Tasarım Sapka.org   ©