Sevgili Türk Milleti,

Mîsâk-ı Millî, Atatürk ve arkadaşlarının çizdikleri ulusal ant demektir. Millî Misak (Günümüz Türkçesi ile Millî Yemin veya da Ulusal Ant), Türk İstiklal Harbi’nin siyasî manifestosu olan altı maddelik bildirinin adıdır.

İstanbul’da toplanan son Osmanlı Mebusan (Vekiller) Meclisi tarafından 28 Ocak 1920’de oy birliği ile kabul edilmiş ve 17 Şubat’ta kamuoyuna açıklanmıştır. Bildiri, I. Dünya Savaşı’nı sona erdirecek olan Barış antlaşmasında Türkiye’nin kabul ettiği asgarî barış şartlarını içerir.

Büyük İsrail'in bir kısmı

Toplantıdan çıkan kararlar arasında, özellikle Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti üyesi milletvekillerinin yoğun çabasıyla gizli bir oturumda daha önce Mustafa Kemal Atatürk tarafından hazırlanan Mîsâk-ı Millî’nin kabul edilmesi (28 Ocak 1920) mevcuttur.

Bildiri, Meclis’te Ahd-ı Millî Beyannamesi adıyla kabul edilmiş, ancak daha sonra “Mîsâk-ı Millî” olarak anılmıştır.

Her iki deyim Ulusal Yemin anlamına da gelir.

Türkiye Cumhuriyeti’nin sınırları, büyük ölçüde, Mîsâk-ı Millî ilkeleri doğrultusunda oluşmuştur.

***

Kıbrıs’ta çözüme yönelik müzakereler kapsamında KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu ile GKRY Lideri Dimitris Hristofyas arasındaki görüşmelere 14 Ekim Pazartesi günü devam edildi. Yaklaşık olarak 2.5 saat süren görüşmelerde mülkiyet konusunun ele alınmasına devam edildi. Liderlerin özel temsilcileri de hafta içinde teknik konular üzerindeki görüşmelerine devam ettiler.

Bu hafta Kıbrıs’a değin yaşanan bir başka önemli gelişme de Yeşilırmak (Limnitis) geçiş noktasının açılması oldu. Açılış törenine, adada temaslar gerçekleştiren Avrupa Komisyonu’nun Genişleme ve Komşuluk Politikası’ndan Sorumlu Üyesi Štefan Füle de iştirak etti.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Danışmanı Alexander Downer konuya ilişkin yaptığı açıklamada, iki liderin bu adayı tekrar bir araya getirebileceği ve Kıbrıs’ı birleştirebileceği umudunun var olduğunu vurguladı. Liderler arasında iki yılı aşkın süredir devam eden görüşmeler sonucunda açılan Yeşilırmak Kapısı, iki taraf arasındaki yedinci geçiş noktası olma özelliğini taşıyor. Bu hafta Kıbrıs’a ilişkin yaşanan bir diğer önemli gelişme ise İngiltere’deki temyiz mahkemesinin, daha önce İngiltere’den KKTC’ye yapılan doğrudan uçuşları yasaklayan mahkeme kararına Kıbrıs Türk Havayolları tarafından yapılan itirazı reddetmesi oldu. İtiraza, Uluslararası Sivil Havacılık kurallarına ve GKRY’nin haklarına aykırı olacağı gerekçesiyle olumsuz cevap verildiği belirtildi.

***

Yakın Tarihi bir hatırlarsak iyi olur…

Nikos Sampson (1935 - 9 Mayıs 2001) EOKA-B isimli örgütün lideriydi. Karpaz’ın Vasili (Gelincik) köyünde doğmuştu. Yunanistan’daki Cunta Hükumeti’nin de desteği ile 15 Temmuz 1974'te Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios’a karşı Rum Millî Muhafız Güçleri ile darbe yaparak “Ulusal Kurtuluş Hükumeti” kurduklarını ve Kıbrıs’ta bir “Yunan Cumhuriyeti” ilan edildiğini açıklamıştı.

Başpiskopos III. Makarios (asıl ismi Mihail Hristodulu Muskos) veya III. Makaryos (d. 13 Ağustos 1913 - ö. 3 Ağustos 1977), Kıbrıs Ortodoks Kilisesi Başpiskoposu ve bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanıydı. II. Dünya Savaşı’ndan sonra Kıbrıs’ın Yunanistan ile birleşmesi öngörmüştü. 1946’da papazlığa atandı. 1948’de Kition (Larnaka) Piskoposu, 18 Ekim 1950’de Başpiskopos oldu. Osmanlı egemenliği döneminde Rum Ortodoks topluluğunun yöneticisi sıfatını taşıyan Kıbrıs başpiskoposları, düzenin sağlanmasından ve halkın sorunlarının giderilmesinden sorumlu kişiler olarak önemli siyasi roller üstlenmişlerdi.

Sosyal Hayatı

Politika hayatının yanı sıra, aynı zamanda yazar kimliğiyle de önemli bir şahsiyet olan Rauf Denktaş, 1985’in son aylarından bugüne, Yeni Asya Yayınları arasında çıkan kitapları bulunuyor.

Ayrıca Denktaş, çok meraklı bir fotoğrafçı özelliği ile de bilinmekte, fotoğraf makinesini elinden bırakmamaktaydı. Halkın Sesi gazetesinde yazılar yazmakta ve ART isimli televizyon kanalında Pazartesi günleri Denktaş'ın Gündemi adlı, görüşlerini anlattığı programı sunmaktaydı.

Ayrıca Kurtlar Vadisi dizisinde kendisini canlandırarak konuk oyuncu olarak yer almıştır.

Vefatı

8 Ocak gecesi organ yetmezliği teşhisi ile Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi’ne kaldırılan Rauf Denktaş, burada 13 Ocak 2012 tarihinde, 88 yaşında vefat etti. Vefatının ardından Türkiye ve KKTC’de ulusal yas ilan edildi. 17 Ocak 2012 günü, yapılan Devlet Töreniyle Lefkoşa’daki Cumhuriyet Parkı’nda defnedildi.

***

Son gidişimde KKTC’nin hâli hiç iyi değildi. Tamamen olmasa da, çoğu özüne yabancılaşmış ve Rum’la tekrar bir araya gelip barış içinde yaşayan bir toplum hâline gelmişti.

Hâlbuki Rum ilk fırsatta onların tekrar soyunu kıracaktır.

Yunanistan fırsat beklemektedir ve Girne’yi geri alma ütopyaları da bakidir.

Halen kumar, birtakım üniversiteler ve tarım-hayvancılık haricinde pek az gelirleri var. Halk fakir ve yabancılaşmış.

Çoğu AKP’nin dümen suyuna girmiş vaziyette.

Ben oraları çok iyi bilirim ve eski karım da Limasol’da nasıl cesetlerin üstünden atladıkları travmasını hâlâ hatırlar.

***

Gelelim Musul Kerkük Davasına

I. Dünya Savaşı’ndan önce Osmanlı hâkimiyetindeki Musul ve çevresi petrol varlığı sebebiyle, İngiltere, Fransa, Almanya arasında rekabet konusu oldu. Bölge, 1916 tarihli Sykes-Picot Antlaşması ile Fransa’ya bırakılmıştı. Nisan 1920 San Remo Konferansı’nda Fransa, kendisini Orta Doğu’daki menfaatlerini desteklemesi sebebiyle, Musul bölgesini İngiltere’ye bıraktı.

İngiltere bölgedeki Hıristiyanların güvenliği, İngiliz savaş esirlerine kötü muamele edilmesi gibi sebepler ile Mondros Mütarekesinin 7. maddesine göre Musul’un kendilerine terk edilmesini istediler. Musul’da yerleşik Osmanlı 6. Ordusu Komutanı Ali İhsan Paşa şehri İngilizlere terk etmemek için istifa etti. Yerine gelen Binbaşı Halit Akmansü İstanbul’dan aldığı emri yerine getirerek Musul’u boşalttı. 15 Kasım 1918 tarihinde İngiliz askerleri Musul’a asker çıkarıp işgal ettiler.

Ali İhsan Paşa, Dadaylı Halid Bey ve Birleşik Krallık ve Birleşik Krallık temsilcileri, (Kuzey Irak, Kasım 1918) Mondros Mütarekesi gereğince icabınca İtilaf Devletleri’ne güvenlikleri gereği istedikleri yerleri işgal etme yetkisi tanınıyordu. 30 Ekim 1918’de Mondros Mütarekesi imzalandığında Musul  ve çevresi henüz Ali İhsan Sabis Paşa komutasındaki Türk birliklerinin idaresindeydi.

Ateşkesten sonra İngilizler, Musul ve Zaho’daki sivil Hıristiyanların topluca öldürüldüğünü iddia ederek Türk birliklerinin Musul’u terk etmesini istediler. 

Ali İhsan Sabis Paşa bu isteği reddetti bu isteği reddetti ancak Suriye cephesinde Yıldırım Orduları grubunun Şam’dan sonra Halep’te de İngilizlere yenilip Adana’ya kadar çekilmesi neticesinde demiryolu ikmal hatlarının kesilmesi üzerine ve İstanbul hükumetinin de bu yolda emir vermesinden sonra Musul’u bırakıp Nusaybin’e kadar çekildi kadar çekildi.

İngiliz askerleri hiçbir direnişle karşılaşmadan Musul’a girdiler. İstanbul’dan benzer bir emir Mustafa Kemal Paşa’ya da Çukurova bölgesini terk etmesi için gelmişse de, Mustafa Kemal Paşa Adana’yı boşaltmamış ve Harbiye Nezaretiyle yaptığı telgraflaşmalarda emrin kanunsuz olduğunu söyleyerek emre direnmişti. Harbiye nezareti, kendisini görevden alıp karargâha çağırdığında ordunun bir kısmı silahlarını halka dağıtarak düşman eline geçmesine mani olmuştu. Bazı silahlar ise, Anadolu’da bir düşman direnişinde kullanılmak üzere Teşkilat-ı Mahsusa elemanları tarafından daha güvenli olan Doğu cephesine taşındı.

Kürdistan Kralı Mahmut Berzenci ve “Özdemir” müfrezesinin girişi

Eylül 1922 – Temmuz 1924 yıllarında Iraklı Kürtler Süleymaniye merkezli yarı bağımsız Kürdistan Krallığı devletini kurmaya teşebbüs ettiler.Şeyh Mahmut Berzenci, Kürdistan Krallığı’nın kralı olarak kendisini ilan etti.

Sevr Antlaşması’ndan sonra, Süleymaniye ile bütün bölge Birleşik Krallık yüksek komiserliğinin denetimi altına girdi. Eylül 1922’de Özdemir müfrezesinin İran’a çekilmesinden sonra, Birleşik Krallık, Şeyh Mahmut Berzenci’yi vali olarak tayin etti.

Şeyh Mahmut Berzenci, Kasım’da tekrardan kendisini Kürdistan Krallığı’nın kralı olarak ilan etti.

Lozan Antlaşması’ndan sonra Birleşik Krallık yüksek komiserliği, Irak'ın bütün bölgelerini birleştirmek isteyince Şeyh Mahmut Berzenci buna karşı çıktı. Mahmut Berzenci ve hükumetin teslim olmaması üzerine, Birleşik Krallık Hava Kuvvetleri Süleymaniye ve çevresini bombaladı ve bölgede çatışmalar meydana geldi.

24 Temmuz 1924’te burası kesin olarak Birleşik Krallık Mezopotamya Mandası’na bağlanmıştır.

“Musul Harekâtı” planı ve Cafer Tayyar Paşa (Eğilmez)

1924 yılında Mustafa Kemal Musul’a asker göndermeyi ve bölgeden İngiliz'leri çıkarmayı planlıyordu. İngilizlerin desteklediği Yunan Ordusu 150-200 bin askerini ve silahlarının %70’ini Anadolu'da bırakarak kaçmıştı. İngiltere’de Lloyd George Hükumeti istifa etmek zorunda kalmıştı ve Musul’da Türk Ordusu karşısında direnmeleri mümkün değildi.

Ancak, Doğu Anadolu’da ilk önce Nasturi daha sonra Şeyh Said isyanları çıktığı için harekât yapılamadı. Musul için hazırlanan kuvvetler çıkan isyanları güçlükle bastırabildi.

Türk-İngiliz İlişkileri

Musul, Mondronos Mütarekesi’nin 7. maddesine dayanılarak 15 Kasım 1918 tarihinde İngiliz Askerleri tarafından işgal edildi. Birinci Dünya Savaşı sonunda Türk Askerlerinin kontrolü altında kalan bir bölge olduğundan, Türkiye Cumhuriyeti, Musul vilayetinin millî sınırları arasında olduğunu açıklamıştı.

Lozan Konferansında Musul konusunda bir karara varılamamış ancak bir yıl sonra İngiltere ve Türkiye arasında görüşmeler ile çözülmesine karar alındı. Konferans başladığı sırada İngiliz askerlerinin işgali altında olmayan bölgelerde bir ayaklanma çıkması üzerine İngiliz Ordu birlikleri Süleymaniye kentini top ateşi altına alarak işgal etti. Türkiye işgali protesto etti. Ayrıca Türkiye, kendisine karşı silahlı saldırıda bulunan Asuri kabileleri İngiltere'nin silahlandırdığını öne sürüyordu.

19 Mayıs 1924 tarihinde Türkiye ve İngiltere arasında İstanbul Konferansı düzenlendi.

Konferansta Türk tarafı Musul’un tarih olarak daima Osmanlı toprağı kaldığını ve Birinci Dünya Savaşı sonunda da bu durumun değişmediğini, vilayetin nüfusunun üçte ikisinin Müslüman Türk ve Kürtlerden oluştuğu bu durumda tarihi, askeri ve etnik gerekçelere göre Musul’un Türkiye sınırları içinde olması gerektiğini savundu.

İngiliz tarafı Türk Devleti’nin isteğini kesinlikle reddetmesi üzerine İstanbul Konferansı dağıldı. Anlaşmazlık, Birleşmiş Milletler’e götürüldü. Burada Türk tarafı İstanbul Konferansındaki tezlerini tekrarladı ve referandum yapılmasını istedi. İngiltere bölge halkının bilinçsiz olduğunu bildirerek plebisit (halkın oyuna başvurma) isteğini de reddetti. Konuyu araştırmak için Milletler Cemiyeti'nde bir komisyon kuruldu ve çözümlenemedi.

***

Şimdi düşünelim…

Eğer basiretli birileri çıkar da hem KKTC’yi hem de Musul-Kerkük bölgesini Türkiye’ye bağlarsa ne olur?

Daha o zamanlarda bazı kadim akrabalarım (ekserisi komünistti) “benim Türkiyeli’ye verilecek gızım yoktur” derlerdi.

Tamam, İsrail Kuzey’de petrol buldu, menfaati var.

En güzel şarap yapılan her taraf Kuzey’de.

En önemlisi de, oralarda bol miktarda petrol ve Bor var.

Bütün dünya tepemize üşüşse ne yaparlar, hepimizi mi öldürürler?

Siz bakmayın ABD’deki birkaç yüz Türk’ün eylemlerine, çoğu Türkçe bile bilmez.