M. Kerem Doksat | 5 Şubat 2017 Pazar | 3593 |
Kişisel, ailevi ve iş hayatında sebep olduğu bütün kayıplara rağmen
kumar oynama dürtüsüne engel olamama şeklinde tanımlanabilir.
Genel nüfusta %3 oranında görülür ve her gelir grubunda görülebilir.
40-50 yaş arasında erkeklerde daha sıktır. Gençler arasında giderek
yaygınlaşmaktadır.
***
Patolojik kumarbazlarda alkol ve madde bağımlılığı sıktır.
Hastaların ailelerinde de alkol ve madde bağımlılığı fazladır. %25’inde
ebeveynlerden birisi patolojik kumarbazdır.
Patolojik Kumar Teşhis Kriterleri Nelerdir?
Kumar oynama üzerine aşırı kafa yorma (mesela geçmişteki kumar
oynama yaşantılarını yeniden yaşamak, bir sonraki oyunu engellemek
yahut tasarlamak veya kumar oynamak üzere para sağlamanın yollarını
düşünmek).
***
İstediği heyecanı duymak için giderek artan miktarlarda para oynama
ihtiyacı duyar.
Birçok kere başarısızlıkla sonuçlanan, kumar oynamayı kontrol altına
alma, azaltma veya bırakma gayreti olmuştur.
Kumar oynamayı azaltma yahut bırakma girişimlerinde bulunurken
huzursuz veya öfkelidir..
***
Sorunlarından kaçmak için veya disforik bir duygudurumdan (mesela
çaresizlik, suçluluk, anksiyete, depresyon duyguları) kurtulmak için
kumar oynar.
Parayla kumar oynayıp kaybetmesinin ardından bir başka gün
kaybettiklerini yerine koymak için çoğu kez geri gelir (kişinin
kaybettiklerini kovalaması).
Ne kadar kumar oynadığını saklamak için aile üyelerine, terapistine
veya başkalarına yalan söyler.
Kumar oynamak için gereken parayı sağlamak üzere sahtekârlık,
dolandırıcılık, hırsızlık, zimmetine para geçirme gibi yasa dışı eylemlerde
bulunur.
***
Kumar oynama yüzünden önemli bir ilişkisini işini veya eğitimi ile yahut
mesleğinde başarı kazanması ile ilgili bir fırsatı tehlikeye atar yahut
kaybeder.
Kumar oynama sebebiyle içine düştüğü korkunç maddi durumdan
kurtulmak için para sağlamak üzere başkalarına güvenir.
Kumarbazlar kaybettiklerini bir seferde geri almayı umarlar. Bu
gerçekleşmeyince davranışlarını ve kayıplarını yalanlarla örtmeye
çalışırlar. Kumarbaz sinirli ve sır saklar hâle gelince ilişkileri bozulur.
Yasa dışı yollara başvururlar, sahte çekler yazarlar, tasarruflarını
tüketirler ve borçlanırlar. Sonuçta depresyon, intihar düşünceleri ve
girişimleri olur. Böyle durumlarda antidepresanlar (serotonin geri-alın
engelleyicileri (klorimipramin -Anafranil, Setralin-Lustal) gibi ilaçlar
verilmelidir.
Hasta kayıplarını telafi edemeyeceğini fark eder. Ancak
heyecan ve uyarılma için kumarı sürdürür.
Hastalar genelde son aşamada ilişki problemleri veya yasal sorunlar
sebebiyle tedavi arayışına girerler.
Pek çok kişi küçük meblağlar karşılığında pişti, King, tavla, poker, okey
vs. oynar. Bunlar keyif için ve öylesine yapılır. Gerçek bağımlılar ise
bundan asla vazgeçemezler.
Kişisel, ailevi ve iş hayatında sebep olduğu bütün kayıplara rağmen
kumar oynama dürtüsüne engel olamamaktır.
%3 oranında ve her gelir grubunda görülebilir. 40-50 yaş arasında
erkeklerde daha sıktır. Gençler arasında giderek yaygınlaşmaktadır.
Etkisi Nedir?
Heyecan için oynanan kumar etraftaki her şeyi unutturur.
Kişi istediği heyecanı duymak için giderek artan miktarlarda para
oynama ihtiyacı duyar.
***
Sorunlarından kaçmak veya istenmeyen bir duygudurumdan (mesela
çaresizlik, suçluluk, sıkıntı hissi, depresyon duyguları) kurtulmak için
kumar oynar.
Riskleri Nelerdir?
Kumarbazlar kaybettiklerini bir seferde geri almayı umarlar. Bu
gerçekleşmeyince davranışlarını ve kayıplarını yalanlarla örtmeye
çalışırlar. Kumar oynamak için gereken parayı sağlamak üzere,
sahtekârlık, dolandırıcılık, hırsızlık, zimmetine para geçirme gibi yasa
dışı eylemlerde bulunurlar.
Kumar oynama yüzünden önemli bir ilişkisini işini veya eğitimi ile yahut
mesleğinde başarı kazanması ile ilgili bir fırsatı tehlikeye atar veya
kaybeder.
Kumarbaz sinirli ve sır saklar hâle gelince ilişkileri bozulur. Kayıplarını
telafi edemeyeceğini fark ederler.
Sonuçta depresyon, intihar düşünceleri ve girişimleri olur. Bu aşamada
ilişki problemleri veya alkol ve madde bağımlılığı sık ortaya çıkar.
Tedavi
Tedavide bireysel ve grup psikoterapileri kullanılır. Aynı alkol ve madde
kullanım bozukluğu tedavisindeki gibi yoksunluk belirtileri çıkabileceği
akılda tutulmalı gerekirse buna yönelik tedavi de planlanmalıdır.
Bipolaritenin eşlik ettiği durumlarda karbamazepin (Tegretol),
okskarbazepin, valproat (Depakin), lityum (Lithuril) gibi ilaçlar
verilebilir.
Hipnoterapi fazla işe yaramaz çünkü ağır bağımlıların bir kısmı adeta bir
şans ilâhına taparlar güçlü kişilikleri vardır ama tek konudaki zaafları
bazen onları iflasa kadar sürükleyebilir!
Kumara hiç düşkün olmadığım için pek meraklı değilim ama
Türkiye'deki bütün özel kulüplerin arka odalarında poker başta olmak
üzere pek çok oyun oynanmaktayken, özellikle büyük otellerde bu iş
çok yaygındır.
Seneler önce beş tane tatil köyü olan çok zengin 60 yaşında bir
beyefendi gelmişti. Rakibinin beden dilini okuyarak ve burnundaki
titreşimleri gözlemleyerek ve sadece bu işle (poker) hayatını
kazandığını söylemişti. 10 seansta yarı yarıya düzeldi sonra azalmış olsa
da oynamaya devam etti.
ABD'de King City'de, KKTC'deki (Dome, Rocks) Çek Cumhuriyeti gibi
otellerde küçük meblağlar yatırarak oynadım ama hiç kazanamadım.
Çünkü bütün kumar makineleri oynayanın kaybetmesi için
ayarlanmıştır.
Las Vegas'a henüz gitmedim ama niyetimiz var; orada kumarın her
türlüsünün yasal yolla oynandığını biliyorum.
Evrimsel açıdan hayat bir kumardır zaten. Aklıma Dustin Hofman'ın
baş rolü oynadığı ünlü filim geldi.
Psikiyatrik açıdan Otistik bir adamı oynuyordu.
Unutulmaz sahnelerinden biri ağabeyinin kız arkadaşını öperken "ıslaktı - it was wet" demesi.
Kumarbazlar bir nevi şans ilahına tapınırlar ve çoğu zaman
kaybederler.
***
Eş dost arasında pişti oynamak dahi, işlevselliği bozuyor ve kişinin
toplumdaki itibarını zedeleyecek hâle geliyorsa, artık terk edilmelidir.
Zaten pek çok yerde kara para aklamak ve bunları PKK ve benzeri yasa
dışı örgütlere para pompalamak için kullanıyorlar.
Bence azı yarar, ortası karar, fazlası zarar çünkü (genellikle)
kaybetmeye mahkûmsunuz. Kumarın oynandığı pek çok yerde bu işin
arkasında mafya vardır.
Kumarsız veya abartıp da borç batağına düşmeden oynamanız
temennisiyle sevgim ve saygılarımı sunuyorum.
Aksi taktirde Avustralya yerlilerinin ünlü silahı bumerang gibi döner, vurur sizi...
Sağlık, esenlik ve barış dileklerimle...
Mehmet Kerem Doksat - Tarabya - 08.02.2017