Sevgili Mekâncılar,

Hiçbir şekilde hastaları tedavi etmediği gibi, onların iyice canına okuyan ve eleştiriye tamamen kapalı bir Yeniçağ Dini olarak yayılan Psikanaliz’le ilgili üstü kapatılan gerçekleri sizlere duyurmaya başlıyorum.

Bu konudaki hassasiyetimin temelinde, bu sözüm ona tedavi yönteminin tam bir rant kapısı olarak pazarlanırken pek çok gerçek hastaya büyük zararlar vermesi yatıyor; bu birincisi…

İkincisi, ABD’de ve hemen her yerde sürekli olarak prestij kaybederken, Türkiye’de bir Psikanaliz Patlaması yaşanmasının temelinde büyüsel düşüncenin psikiyatri şemsiyesi altında da ülkemiz insanlarına empoze edilmesi yatmaktadır.

Diğer iki silâhı ise http://www.keremdoksat.com/index.php/entry/din-muessesesinin-suiistimali makalemde özetledim. Benim din düşmanı olduğumu zanneden bâzı okuyuculara da şu mesajı vermek isterim: Din, rasyonalitenin önün geçmedikçe, varlığının ortadan kaldırılması mümkün olmayan, hâttâ çoğu insan için sığınılacak güvenilir bir liman sunan toplumsal bir oluşumdur.

Ama akluhikmet, kuvvet ve güzellik sütunlarının yanına mutlaka müsbet ilim (pozitif bilim) eklenmeli ve her şey aklın rehberliğinde değerlendirilmelidir.

Yanlışlanabilir olmayan hiçbir şey “bilim” değildir, cilâsı ne kadar parlak olursa olsun!

*

Hangi çocuk ebeveyniyle çatışmalar yaşamaz?

Hangi kız babasına, oğul da anasına âşık olmaz?

Hele baba kız aşkı dünyanın en eşsiz sevgisi değil midir?

Hangi bebeğe iyi bakılıp şefkatle büyütülmezse ileride sorun çıkmaz?

Hangi çocuk kardeşini kıskanmaz?

Hangi bebek dayak yiyerek yetiştirilirse ve ilgilenilmezse, ileride sorunlu bir kişi olmaz?

Hayatın ilk altı senesinde bebeğin yaşadığı muhteşem gelişme, öğrenme ve büyümenin ihmâl edilmesi söz konusu olursa, onarılması mümkün olmayan hasarlar ve eksiklikler bırakacağını insanlık tarihi boyunca hemen herkes fark etmemiş midir?

Fiziksel, cinsel ve duygusal tâciz, tecavüz, istismarın yâhut ihmâlin bir çocukta hayat boyu silinmeyecek kadar derin ve acı izler bıraktığını pek çok kişi fark etmemiş midir?

Tabii ki evet…

Bunlar aklıselîmin de işaret edeceği gibi, doğrulukları su götürmeyecek şeylerdir.

Bütün dünyâdaki bebekler doğduklarında mânen ve maddeten muhtaç ve biçâre durumda olup, süratle büyüyüp gelişmezler mi? Bu açıdan hayatın bilhassa ilk 6 senesi, hâttâ 9 senesi çok önemli değil midir ve bunu inkâr eden olmuş mudur?

Peki, illâki bir erkek çocuk, annesine âşık oldu diye, 4 ilâ 6 yaş arasında babasının pipisini keserek kendisini cezalandıracağından korkar mı? Veya acaba kaç kız çocuğu, gene aynı yaşlarda, babasına âşık olduğu için pipisinin zâten kesilmiş olduğunu ve bızırının güdük bir pipi olduğunu düşünerek az gelişmiş ve yetersiz bir kişilik organizasyonu geliştirir?

Hele hele, bu gibi “şeylerin” bütün insanlar için geçerli olduğunu iddia etmek akla uygun bir iş midir?

Minnacık bebeğin anasının memesini iyi ve kötü olarak algılayıp, sonra şizoid, paranoid ve depresif dönemler yaşadığını iddia eden bir insanın bu fikirlerinin hangi akla göre doğruluğu savunulabilir? Onun teorisini de aynı zihniyetle eleştirenlerin ve daha da ileri gidenlerin fikirleri ne kadar akılcıdır?

Beş (5) yaşında altına işediği için haftada üç (3) ilâ beş (5) kere Psikanaliz seanslarına başlanan bir çocuğun on (10) sene sonra hâlâ altını ıslattığını görüp de, bunu yapan Psikanalist’e “peki, neden iyileşmedi” diye sorduğunuzda “biz semptomlarla uğraşmıyoruz” cevabını alınca acaba kafanıza neler üşüşür?

Bu arada, bilmeyenler için, 5 yaşındaki bir çocuğa altını ıslattığı için psikiyatrik tedavi uygulanmaz çünkü fizyolojik sınırlarda gecikme olarak kabûl edilir.

Aynı şekilde, tekrarlayan intihar girişimleri olan bir vak’aya 8 sene Psikanaliz yapılmasına rağmen 4 (dört) kere daha aynı denemeyi yapmasının sebebini sorduğunuzda aynı cevabı alırsanız ve bu hastanın âdeta taparcasına Psikanalisti’ne devam ettiğini fark ederseniz acaba ne yaparsınız?

Malûm, kelime psiko ve terapi kelimelerinin izdivacından oluşur; psiko Yunanca psukhē “ruh, zihin, kelebek”ile terapi Yunanca therapeia “iyileştirme, şifa verme”.

Büyük Patlama (Big Bang), karamadde, karadelikler gibi en son buluşlar zâten hepimizin gündeminde de… Bunların hepsinin, insanın hayat enerjisinin ve Tanrı’nın aslında mavi renkli Orgone isimli bir gaz olduğunu, bunun da orgazm yoluyla ortaya çıkıp terapide kullanılması gerektiğini söyleyen birisi için acaba ne düşünürdünüz?

Bir ruh hekimi kendi içerisindeki kadınla, erkekle, gölgeyle konuşup tanıştığını, psikoterapinizde de horoskopunuza bakıp rûyalarınızdaki kadim sembolleri değerlendireceğini söylese kendinizi nasıl hissederdiniz?

Hele, meselâ üstelik de bir psikiyatrın, şiddetli tekrarlayıcı ve Melânkolili Majör Depresyon Epizodlarından mustarip olan karısına “teoriye uymuyor” diye ilâç bile verdirmediğini, kadıncağızın sonunda şehirdeki havagazı şebekesinin hortumunu burnuna takarak intihar ettiğini okursanız ne tepki verirsiniz?

İşte, bu konuya tamamen yabancı kişileri güldürecek kadar garip fikirlerle dolmuş vaziyette etrafımız!

İşin Aslını Özetleyeyim…

1800’lerin sonuyla 1900’lerin başında, Batı Âlemi’nde bütün bilim, san’at ve felsefe alanlarında âdeta bir inovasyon (yeni veya önemli ölçüde değiştirilmiş ürünün [mal veya hizmetin] veya sürecin, yeni bir pazarlama yönteminin veya iş uygulamalarında, işyeri organizasyonunda veya dış ilişkilerde yeni bir organizasyonel yöntemin uygulanması) ve paradigma patlaması oldu.

Tabii ki bunun öncesindeki Rönesans ve Reformasyon süreçlerinin de bu patlamada büyük hazırlayıcı tesiri oldu.

Homo sapiens sapiens, yâni biz insanlar, binlerce senelik dinî baskının zulmünden kurtulup, teoriler yaratma müsabakasına girdik.

Herkes, her şeyin hikâyesini yeniden yazma derdine düştü ve dünyâyı sarsacak bollukta yeni senaryolar kaleme alındı.

Dinî baskıdan yâni dogmadan kurtulan ve bilimsel düşüncenin ana ilkelerini de henüz tam anlamıyla oturtamayan bu azgın boğalar, her yöne hücum ettiler.

Dogmatizmin hapishânesi sözüm ona kapatılmıştı ama Pandora’nın Kutusu da açılmıştı.

<![endif]>

Nitekim sekterlikten ve yobazlıktan kurtulmak adına, önemli bir kısmı birer Yeniçağ Dini hâlinde kat’î ve inkâr edilmesi “günah” olan yeni dogmaları sokaktaki insana dayattılar! Eh, özünde bi’at etme ve körü körüne inanma eğilimi çok güçlü olan insanlar da, bunlara iman boyutunda sarıldılar.

Kendilerinden olmayanı “ötekileştirmek” bu sefer din adına değil, sözüm ona bilim adına yapılır oldu.

Eskiden İblisler, Şeytan, cin veya Poltergeist şehveti ve saldırganlığı doğururdu; şimdi bölgesel anatomik yeri “Limbik Sistem ve amigdala” oldu ve İd dendi.

İrade ve nefse hâkimiyet kişiyi bunlardan korurdu; şimdi bölgesel anatomik yeri Prefrontal korteks oldu ve Süperego dendi.

Güçlü bir şahsiyet ve karakter dengeleri sağlardı; şimdi bölgesel anatomik yeri bütün beyin (ensefalon) olduve Ego dendi.

Tabiat bilimlerinde bu gibi “ben dedim oldular” pek zordu ama beşerî ilimlerde (psikoloji, sosyoloji, antropoloji vs.) çok kolaydı! Tek yapmanız gereken tabuları sarsmak ve yepyeni bir “her şeyi izah eden” ideoloji yumağı yâni dogma (nass) “yaratmaktı”.

Hâlbuki meselâ “iyi bir klinik uygulama nasıl olur” diye konuya girersek, daha hasta adayı kapıdan girerken olanlara biraz örnek vereyim…

Her psikiyatrik muayene önce dikkatli bir gözlemle başlar (yazacaklarım sâdece öylesine bir başlangıçtır):

1) Hasta adayı kapıdan nasıl girdi (ürkek, paldır küldür, tereddütlü)? Bakışları ve yüzünün ifâdesi nasıldı (sâkin, gergin, öfkeli, umursamaz, telâşlı, şüpheci)? Elinizi sıktı mı, sıkmak istemedi mi, istedi mi, tereddütte mi kaldı, sıktıysa avuçları terli ve titrek miydi, elinizin ucundan öylesine bir tutup hemen kaçırdı mı (meselâ Şizofreni’nin ilk kokusunu buradan alabilirsiniz)? Koltuğuna veya iskemlesine nasıl oturdu? İzninizi bekleyerek mi, kendini atarcasına mı? Oturunca arkaya yaslanıp bacaklarını uzattı mı (aşırı yahut abartılmış özgüven) yoksa iskemlenin ucuna âdeta her ân kaçacakmış gibi ilişti mi (düşük özgüven veya şüphecilik) vs. Kıyafeti, kendine bakım ve ilgisi nasıldı? Kış günü rengârenk ve süslü püslü giysileriyle, şen şakrak ve yüksek sesle konuşarak odaya dalıp elinizi kırarcasına sıkan birisinde ilk akla gelecek şey Mani’dir, tiroid işlevlerine de bakmakta fayda vardır. Ses tonu ve konuşma hızı nasıldı? Kekelemesi veya başka bir konuşma güçlüğü var mıydı? Lisanı doğru kullanıyor muydu? Sâkince oturuyor muydu yoksa durmadan bacaklarını sallayıp, arada da kalkıp dolaşıyor muydu? Ve daha neler neler…

2) Sonra önce hastanın esas şikâyeti kaydedilir ve hastalığının hikâyesini alınır, buna anamnesis denir; yâni üstü kapatılmış sırrın ortaya çıkarılması, bir nev’î Platoniyen keşif. Hayat boyu yaşadığı önemli şeyler kaydedilir.

3) Sonra iyi bir hekim hasta münasebetinin tesisi ve terapötik ittifak (alliance) oluşturulması gerekir.

4) Hastalığın sevk ve idâresi (management) plânlanırken, mutlaka hatırladığı veya hatırlamadığı, hatırlayamadığı hayat hikâyesi de dikkate alınır; sorar ve sorgularken gerekirse yakınlarından da malûmat toplanır. Travmaları, bilhassa çocukluk çağı olmak üzere hayat boyu onu etkileyen her şey kaydedilir. Bunlar iyi psikiyatrik uygulamanın olmazsa olmaz (sine qua non) şartlarıdır. Her hasta eşsizdir, yegânedir ve herkesin ayrı bir hikâyesi vardır. Birisi için geçerli olan değerlendirme tarzı ve tedavi diğeri için hiçbir anlam taşımayabilir. İcap eden her türlü tetkik (laboratuvar, psikolojik değerlendirmeler vs.).

5) Bu şekilde elde edilen materyalin organize edilip, tedavi edici güvenilir, geçerli ve etkili bir salâh veya şifa verme yöntemi plânı yapılmaya çalışılır. Buna tedavi formülasyonu denir; bir hasta veya kişi için doğru olan, başkası veya başkaları için hiç de geçerli olmayabilir.

Yâni herkes için geçerli olan, her şeyi izah eden omnipotan (tümgüçlü, kâdir-i mutlak) Hakikat yoktu ama bâzılarına göre yakalanmıştı; başka bir ifâdeyle, Theoria (θεωρία), Hakikat’in ta kendisi olup çıkmıştı… Hâlbuki kelimenin gizli bir mânâsı daha vardı: Theós’un (Tanrı buyruğunun yâni dogmanın: nass’ın) dediğinden uzaklaşıp arayışa girmek…

İşte, burada, Yeniçağ’ın insanı, onun davranışlarını ve normâlden sapmalarını izah etmek iddiasındaki psikolojik ve dolayısıyla da psikiyatrik teoriler, bilhassa da bunların “yaratıcılarının” özellikleri mercek altına alındı. Çünkü klâsik dinlerden daha fazla vaat dolu ve hepsi de son derecede iddialıydılar.

Tanrı ölmüştü, çünkü Psikanaliz vardı!

Peşin hükümle değil, eleştirel mantık ve akılcılık içerisinde konuya yaklaşıldı ve teorisyenlerin samimiyet dereceleri, tarafsızlıkları ve bilimsellik yeterlilikleri mercek altına aldım.

Çok ilginç ve bâzen de inanılmayacak kadar basit hatalar, uydurmalar, saptırmalar tesbit ettim.

Sigmund Freud’la başlayan bu serüvenin, günümüzdeki ümitsiz ve mutsuz insanını büyük bir rant ve inanç karmaşasına nasıl ittiği dikkatimi çekti.

Mânevî değerlerini kaybeden Batılı insana “tedavi” diye yeni yeni dinler nasıl dayatılmış, bunu gördüm.

Sanıyorum ki okuduklarınız çoğunuzu şaşırtacak, hâttâ sarsacaktır.

Ama işte bilim budur: Kuşkuculuk (scepticism), çok yönlü düşünme ve diyalektik tartışma ile Hakikat’e biraz daha yaklaşmak…

Bu asla gerçekleşemeyecek olsa da, yâni Hakikat asla yakalanamayacak olsa da, ebediyete kadar sabırla, sebatla hâttâ inatla aramak ve araştırmak…

Sekter Psikanalist’lerin ve Diyalektik Materyalist’lerin çoğu bunları daha okumadan reddedecek, bir de yazının ve benim aleyhimde bulunacaktır. Bunu çok iyi biliyorum çünkü defalarca rica ettiğim “konuyu bilimsel platformlarda efendice tartışma” tekliflerime gelen cevap hep “Psikanaliz’in savunulmaya ihtiyacı yoktur” şeklinde oldu. Hâttâ telefonuma çıkmayan Psikanaliz pîri(!) 30 senelik arkadaşlarım zuhur etti…

Bu sözlerin bizatihi dogmatizm olduğunu, söyleyenler göremiyordu.

Birtakım gruplar zâten “evrim devam ediyor” düsturuyla Diyalektik Materyalizm’le Psikanaliz’i birleştirmek için uğraşıyorlar.

Böyle başka bir toplantıya da Bilim ve Ütopya Grubu’nun dâveti üzerine konuşmacı olarak katılmış, evrimsel psikiyatriyi anlatmıştım. Arada Marx’ı ve Freud’u eleştirdiğim için neredeyse kelimenin tam anlamıyla linç ediliyorduk karımla beraber; üstelik başka bir büyük kabahatim de, “hep bir Tanrı’ya inandım” demem olmuştu. Beyoğlu’ndaki Attilâ İlhan Salonu’ndaki arka kapıdan zor kaçtık!

İzmir’de de “Evrim Devam Ediyor” diye faâliyete geçmiş bir gençler grubunun dâvetine memnuniyetle iştirak ettim ama daha ilk gün işin altında başka şeyler olduğunu gördüm. Bunlar bal gibi keskin inançlı Komünistlerdi ve Atatürk’ü de kendilerine mâl etmeye çalışıyorlardı (tıpkı Bilim ve Ütopya Grubu gibi). Şimdilerde Libido ve Düşünbil diye birer dergi de çıkararak Psikanaliz’le Diyalektik Materyalizm’i pazarlıyorlar.

Bu merkezî bir talimat mıdır ki, bütün kitabevlerinde fırından yeni çıkmış Analiz ve Dinamik Psikoterapi kitapları dopdolu vaziyette?

Birkaç aydır aldığım onlarca kitabın hemen hepsi en son baskılarını yapmış durumda.

Halk dinle afyonlanırken, entellijensiya da bunlarla uyutuluyor; çünkü ikisi de temelde büyüsel düşünceyi kullanıyor!

Hâlen Türkiye’deki Psikanaliz Sekti’nin en faâl önderlerinden birisinin doçentlik imtihanına girmiştim. Sorduğumuz ihtisas bitirme sınavı seviyesindeki en basit şeyleri (meselâ “psikotik belirtileri olan Majör Depresyon’u nasıl tedavi edersiniz”) dahi cevaplayamamıştı. Gene de iyi niyetle neşriyattan (yayınlarından, onlar da kendi yazdığı monografilerden, birkaç makaleden ibâretti ve ben buna rağmen epey destek çıkmıştım ve diğer üyeleri de ikna etmiştim) geçirdik; giderken homur homur homurdanıyordu, kendisine haksızlık yapıldığını söylüyordu. Son girişinde ite kaka doçent yapmışlar! Beni gördüğünde ise selâm vermiyor; herhâlde “suçlu” olarak beni ilân etmiş…

Ülkemizde her mânâda yaşanan kargaşa ve keşmekeş maâlesef bilime de bulaşmış vaziyette; her tarafta kayıkçı kavgaları yapılıyor.

Şimdi sıkı durun:

PSİKANALİZ ÖĞRENMEK İÇİN GEREKEN MÂLİYET ve SÜRE

Psikanalitik tedavinin ABD’de bir Psikanaliz enstitüsünde bir Psikanalist adayı ile seansı 10 Dolar’dan kıdemli bir eğitim analisti ile seansı 250 Dolar’a kadar değişebilen bir mâliyeti vardır.

Tedavinin süresi değişkendir. Kimi psikodinamik yaklaşımlar, örneğin Kısa İlişkisel Terapi ve Kısa Süreli Psikodinamik Terapi tedaviyi 20-30 seans ile bitirir. Geleneksel Psikanaliz tedavisi daha uzun bir zaman alır, yaklaşık 3-5 yıl. Tedavi süresinin uzunluğu hastanın ihtiyaçlarına göre değişkenlik gösterir. İlâç endüstrisinin kârlarıyla karşılaştırıldığında, hiç de aşağıda kalmayacak bir rant pazarıdır bu!

Eğitim

Psikanaliz’in tarihi boyunca az sayıda istisnalar dışında, birçok Psikanaliz topluluğu üniversite zemininin dışında var olmuştur.

Psikanalitik eğitim çoğunlukla bir Psikanaliz enstitüsünde gerçekleşir ve bu eğitim 4-10 yıl sürebilir. Bir psikanalistin eğitimi dersleri, hasta tedavilerinde aldığı süpervizyonu ve 4 yıl veya daha fazla sürebilen kişisel analizini kapsar.

Profesyonel Psikanaliz dünyâsında devam eden bir tartışma Psikanalitik eğitime girecek olan adayların niteliklerinin neler olması gerektiğini yönündeki kaygılardır. Freud, sosyal bilimlerden gelen ve tıp eğitiminden gelmeyen adayların da hekimler kadar eğitime hazır olduklarına inanmıştır.

Amerikan Psikanaliz Derneği, yakın bir zamana kadar Psikanaliz eğitimini tıp doktorlarıyla sınırlamıştı. Geniş tartışmalar ve yasal mücadelelerden sonra Psikanalitik eğitim diğer ruh sağlığı uzmanları, meselâ psikologlar ve klinik sosyal çalışmacılar için açık hâle geldi. Hâlen ABD’de, edebî çalışmalar veya felsefe gibi disiplinlerden gelen adaylar için eğitim veren kısıtlı sayıda enstitü vardır. Öbür taraftan, Avrupa’daki ve Lâtin Amerika’daki birçok enstitü formel (şeklî, biçimsel) klinik eğitim almayan adayları programlarına kabûl etmektedir.

Yâni kim olursa olsun, hiçbir tahsili olmasa dahi, Psikanalist olabilmektedir!

Evet, gördüğünüz gibi, Pandora’nın Kutusu açılmıştı ama geride hep “umut” kaldı…

Dilerim bu makale her kesimden okuyucuda ve entellektüel dünyamızda iz bırakan pencereler açar.

Ve dilerim ki yeni dogmatizmlerden korunmamızda bir nebze tesiri olur.

Sâdece Sigmund Freud’un, Melanie Klein’ın ve Wilhelm Reich’in hayatlarını ve teorilerini uzun uzun ele alacağım (bu makalede değil) çünkü konunun en dikkat çekici ve ilginç isimleri onlar. Jung’dan daha kısa bahsedeceğim.

Lacan’dan sâdece şimdi bahsedeceğim, gerisini merak edenler Tura’nın (1989, 2010) kitaplarından okuyabilirler:

AYNA MERHALESİ (EVRESİ):

İlk olarak 1936’daki 14. Uluslararası Psikanaliz Kongresi’nde Fransız Psikanalist Jacques-Marie Emile Lacan tarafından ortaya atılan bir Psikanaliz teorisidir. Bahsedilen teori hayatın ilk 6-18 aylık dönemindeki psikolojik gelişim süreçlerini ele almaktadır. Bu dönemin öncesinde, çocuk çevresindeki nesne ve bireylerden ayrı bir varlık olduğunu idrak etme düzeyine henüz erişememiş bir ihtiyaçlar ve istekler bütünüdür ve şempanzelerle insanlar arasında fark yoktur. Bu süreçte bebek, varlığının birbirinden ayrık algı ve duyguların yardımıyla farkındadır; ancak bunların hiçbiri henüz bir “Ben” bütününe oturmamıştır. Bebek kendisini bir bütüne hâline getirilmemiş, henüz tamamlanmamış bir bulmaca gibi algılamaktadır. Ayna karşısında tutulduğunda ilk olarak kendisini çevresinden ve en yakın hissettiği varlık olan annesinden (veya yerini tutan birincil kişiden) ayrı bir bütün olarak görür. Ben kavramının ilk ortaya çıktığı bu Birincil Süreç’te bebek kendisini aynadaki görüntüsüyle özdeşleştirir ve kendisini ideâl, organik ve mükemmel olarak hisseder.

Lacan, bebeğin içerisinde bulunduğu aynayla yüzleşmeden önceki zihinsel süreci 0 olarak ifâde eder ve aynadaki görüntüyle özdeşleşen Ben kavramının ardından bu değer 1’e ulaşır.

Lacan için bebeğin kendisini aynadaki Ben’le bir tutması bir illüzyondur (yanılsama); çünkü aynadaki Ben sanal bir görüntüden fazlası değildir. “Aynaya bakan Ben” ile “aynadaki Ben” aynı değildir; biri gerçek bir varlık diğeri ise sanal bir görüntüdür. Kendiliği veya Ego’su bölünmüş, parçalara ayrılmıştır ve bebek hiçbir zaman yaşadığı psikolojik süreçleri aynada algıladığı tek bir fiziksel bütüne indirgemeyi başaramaz. İdeâl Ben idrakı aslında ulaşılamayacak bir illüzyondur. Ego’nun veya Ben idrakinin bir yanılsamaya dayandığı gerçeği Ego’yu bir kurgu ve illüzyon olma durumuna itmektedir. Bu epikritik dönemde insan yavrusu şempanzeye büyük bir fark atarak, kendini tanır ve Kendilik duygusu gelişir.

Lacan’ın bu görüşleri sonradan çok ciddi eleştirilere mâruz kalmıştır. Bütün primatlar arasında, dünyâya gelirken gelişimi en az tamamlanmış olan insandır. Şempanzelerdeki motor koordinasyon (hareketlerin düzenli ve düzgün olarak yapılabilmesi) insanlara göre oldukça erken olgunlaşır.

Yâni insan yavrusunun aynaya bakıp, makûl ve mantıklı hareketlerde bulunabilmesi için bir şempanzeden daha uzun zamana ihtiyacı vardır. Dolayısıyla da bu Ayna Merhalesi keşfi aslında Psikanalitik değil, evrimsel kodla alâkalı bir durumdur.

Nitekim aynı şey lisan gelişiminde de görülür. Lacan için önemli olduğu için kısaca değineceğim.

Sağlıklı olarak gelişen bir çocukta,  ilk anlaşılır kelimelerin ifâde edilme yaşı 8’inci ilâ 18’inci aylar arasındadır. 18’inci aydan itibâren sesli hârfler telâffuz edilmeye başlanır. 12 ilâ 24 aylık bir çocuk bir veya iki kelimelik cümleler kurabilir. 24 aylık (2 yaşındaki) bir çocuğun kelime dağarcığı yaklaşık üç yüze ulaşır. Bilişsel ve sosyal açıdan sağlıklı olduğu hâlde, 24 ayını doldurmuş bir çocuğun kelime dağarcığı elli kelimenin altındaysa, sözel ifâdeye dayalı lisan yeteneği geri olarak değerlendirilir. Bu şekilde olup, kelimeleri cümlede birleştiremeyen çocuklar ilk aşamada “geç konuşan çocuk” olarak değerlendirilir. 3 yaşına gelen bir çocuk ise artık ortalama olarak 900 kelimeyi telâffuz edebilir. Belli başlı sıfatları, zarfları ve şahıs zamirlerini kullanmaya başlar. Lisan, sosyal etkileşim amacıyla kullanılmaya başlanır. Üç ilâ beş yaşlarında geçmişte yaşanan olayların ifâde edilmesi ve bunların güncel olaylarla ilişkilendirilmesi yapılabilir.

Okul öncesi dönemde ise lisan artık, mantık yürütme, sorun çözme, düşünce ve eylemleri ifâde etmek amacıyla kullanılır hâle gelir. 4 yaşına kadar, seslerin tamamı doğru telâffuz edilebilir hâle gelmelidir. Dilbilgisi kurallarının temeli atılır. 6-7 yaşından itibaren semantik ve linguistik tam olarak oturur. 7 yaşından itibâren lisanın hâkim olduğu bütün sesleri çıkartabilme yeteneği yerleşir.

Bundan sonra eşlik eden telâffuz sorunlarında, Fonolojik Bozukluk teşhisi koyulur. 2.5 ilâ 3 yaşları arasında düşünme hızı kelime hazinesinin üzerinde olduğu için geçici bir dönem fizyolojik kekemelik ortaya çıkabilir. Bu durumun birkaç ay içinde düzelmesi beklenir.

Dört yaşından sonra ısrar eden kekemelik belirtileri patolojiktir. Sağlıklı çocuk gelişimine ait özellikleri vurgulamamın sebebi, ailelerin bâzen bilişsel ve sosyal açıdan sağlıklı olan çocuklarıyla ilgili olarak ilk üç yaşta gereksiz yere paniklemeleri, bununla beraber bâzılarının da gerektiği hâlde vurdumduymaz olmalarıdır.

Diğerleriyle ilgili bilgilere ulaşmak için ise yerli ve yabancı pek çok eser var ama bahsettiğim Psikanalizm’in kurucusu olan kişilerin ısrarla gizlenen ve teorilerini de etkileyen bâzı özelliklerini açıkladım.

Bunları ne kimseleri yermek, ne de övmek amacıyla yazdım.

Sâdece iyice mistifiye edilmeye başlanan bir konuyu iyice incelemek, irdelemek ve anlamak, anlatmaktır amacım. Müsaadelerini alarak, Psikolog Yavuz Ertenve Psikiyatr Saffet Murat Tura’ya yönelik bâzı eleştirilere yer verdim (Yavuz’a aynı eleştiriyi daha önce neşredilen kitabımda da [2011] yapmıştım; hiç de düşmanlık etmedi ve Ulusal Aile Terapileri Kongresi’nde de birbirimizin konuşmalarını dinledik, kucaklaşıp hasret giderdik; bu kitapta da aynı bölüme yer verdim). Bunlar bir bilimsel tartışmada en normâl şeydir…

Buradaki bütün bilimsel varsayımlar, teoriler ve iddialar, tabii ki benimkiler de dâhil, yanlışlanabilir hüsn-i zanlardan (goodwill suppositions) ibârettir. Buna mukabil, kişilerin hayatları ve özellikleri hakkındaki bilgiler literatürdeki bilgilerden derlenmiştir.

Freud’la başlayıp devam eden Psikanaliz akımının ne kadar bilimsellikten uzak olduğu ama ne kadar da câzip bir Yeni Çağ dini olarak kitleleri arkasından sürüklediği bir vâkıadır. Psikanalitik yöntemlerle iyileşen, salâh veya şifa bulan hemen hiçbir gerçek hasta yoktur! Bilimselliğin hiçbir tanımına uymayan ama büyüsel düşünce ve sübjektiviteyi sonuna kadar beslediği için, her geçen gün yeni guruları da ortaya çıkan bir inanç sistemidir. Tıpkı diğer dinler gibi, farklı mezheplerin mensupları da zamanla diğerlerini dışlar ve düşman ilân eder hâle gelmiştir ve gelecektir…

Ayrıca, ciddi bir ekonomik pazar da oluşturmaktadır yukarıda anlattığım gibi. Herkes birilerini analiz etmekte, bununla ilgili kurslara ve sertifikasyon programlarına gidenler gittikçe artmaktadır.

Peki, yasaklasak mı şu Psikanaliz’i?

Bu ancak bir şaka olabilir. Çünkü her dinin kendi mürşitleri, müritleri ve tâlipleri vardır.

Belki de en önemli nokta, bu işi yapanların denetim altına alınmaları zaruretidir. Çünkü gerçekten hasta olup da psikiyatrik yardıma muhtaç olan nice acı içerisindeki insanın tedavisiz kalması, zaman ve para kaybı, en önemlisi de ümitlerinin tükenmesi, hâttâ intihar etmeleri mutlaka önlenmelidir.

Bu da, bir psikiyatr tarafından muayene edilmeyen hiçbir hastaya Psikanaliz yapılmaması sınırlamasıyla kontrol altına alınabilir de…

Peki, zâten psikiyatr olup da gerçek hastalara bu yöntemi tatbik edenlere ne olacaktır?

İşte, etik ve öz-denetim burada işin içine giriyor…

Herkesin başına bir vicdan polisi dikemezsiniz ki!