M. Kerem Doksat | 5 Nisan 2021 Pazartesi | 1102 |
Sevgili Mekânılar, Su âbı hayattır ve en güzel içecektir. Suyun, kimyasal evrimin gerçekleşmesi için çok büyük önemi vardır. Bunları şu şekilde özetleyebiliriz: 1) Buzun yüzebilir olma ilkesi: Aksi bir durumda, buz batardı ve denizlerin dibinde yaşayan canlıları öldürür ve yüzeye çıkmasını engellerdi. Oysaki bu ilke sayesinde, suyun dibindeki ısının atmosfere kaçmasını engeller. Böylece, balıkların, su bitkilerinin ve diğer deniz canlılarının sıfır dereceden soğuk havalarda dahi hayatta kalabilmelerini sağlar. Ek olarak şayet su buzdan daha yoğun olsaydı, buharlaşma engellenir ve yağmurlar olmazdı. Bu durumda dünyanın oksijen kaynağı olan bitkiler hayatta kalamazdı. 2) Buzu eritmek için yüksek enerji (ısı) gerekir. Buz daha düşük ısıda eriseydi, günümüz iklimleri çok daha farklı ve sıcak olurdu. Bu durumda iklimlerin dengesi bozulur ama günümüzdeki canlıların bugünkü anlamda evrimleşmeleri mümkün olamazdı. 3) Benzer moleküllerin arasında oluşan çekim kuvveti (kohesif kuvvetler) sayesinde; su molekülleri birbirini çeker. Böylece, su bitkilerin köklerinden en uç yapraklarına ulaşır. Ayrıca suyun yüzey gerilimi sayesinde, evrim için gerekli olan minik canlılar su üzerinde hareket edebilir. 4) Suyun çözücülük potansiyeli sayesinde; hücrelerin aktif taşıma, pasif taşıma, sinyal iletimi gibi pek çok faaliyeti gerçekleşir. Suyun bu gibi ve daha birçok özelliği sayesinde kimyasal evrim kendini gerçekleştirebilmiştir. Prof. Dr. Caner Taslaman, evrimle ilişkili çalışmalarında evrimi çok güzel özetlemiştir.
***
Covid-19 Pandemisi gezegenimizde iklim ve çevresel şartlara karşı insanoğlunun ne kadar acımasızca davrandığını tefekkür etmemize imkân sağladı. Güzel dünyamızı her türlü zararlı ve toksik etkiden koruyabilmek temennisiyle…
Mehmet Kerem Doksat-05.04.2021-Tarabya